Döner, Avrupa'da gündemdeki yerini koruyor

Geçmişten günümüze kadar büyük emeklerle bugünlere gelen Döner'e Alman ve Avrupalı firmalarda dahil oldu. 
Dönerin üretimi, emek yoğunluklu bir üretim gerektiriyor. İnsan yetiştirmek, bunlardan verim almak ve devamlılığını sağlamak da ayrı bir ihtisas isitiyor.
Haydi üretimi bir şekilde hallettiniz ama karşınıza satış ve pazarlama çıkıyor. Burada da Avrupa'da eşi görülmemiş pazarlama tekniklerini uygulamanız gerekiyor. "Abi, sizden alırım ama falancadan alıyorum oraya şu kadar borcum var onu ödemeniz gerekiyor. Türkiye'de yazlık aldım, şu kadara ihtiyacım var bunu vermeniz lazım. Döner makinası ve bıçak ihtiyacım var onları vermeniz lazım" gibi bitip tükenmek bilmeyen istekler ardı ardına sıralanıyor. Siz, üreticisiniz ve dönerinizi pazarlamak istiyorsunuz ama sizi hem banka, hem malzemeci, hem de makina ekipman konusuna dahil ediyorlar. Yapsan bir türlü, yapmasan bin türlü sıkıntı var. Bu kadar bilinmezli ve bedel ödenen başka sektör var mıdır bilemiyorum. Tabii ki Almanların değerlendirmeleri farklı, işin derinlemesine girdiklerinde altından kalkamayacakları bir tablo ile karşı karşıya kalıyorlar ve geri çekiliyorlardı. Sektörü de koruyup, kollayan yatırımını yapan ve bedeli de ödeyen bizim işadamlarımız oldu. 
Döner makas değiştirdi
Alman ve Avrupalı işadamları yukarıda saydığımız zorluklardan dolayı sektörden uzak durdular. Ancak; Baharat, makina ve ekipman üretimi, soğuk hava depoları, soğutucu araba üreticileri gibi aklımıza gelen konularda faaliyetlerini devam ettirerek sektörden kar elde ettiler ve şirketlerini büyüttüler. 
Alman market zincirleri pişmiş döneri paketlerde satmaya başlayınca devreye girdiler. Çünkü; bunların yaptıkları klasik anlamda döner değil, eti baharatla işleyip, döner tadını veriyorlar ve insan emeği az. Ağırlıklı olarak makineyle üretilen döner benzeri bir ürün oldu. Büyük miktarlarda üretildiği içinde et üreticileri ve büyük et sektörü temsilicileri bu işlere yöneldiler. Ellerinde olan et kapasitesi ve pazarda olan daralmayı da yeni bir kulvarla aşmayı başardılar. Bunlarla bizim üreticilerimizin rekabet etmesi mümkün değil. Çünki hammadde ellerinde ve doğrudan satabiliyorlar. Maliyetler oldukça düşük. Bu önümüzdeki zamanlarda daha da artacağını söyleyebiliriz. 
Pişmiş dönerleri başka katogoride değerlendirmek
Bir tarafta büyük emek ve maliyetler yapılan üretim, diğer tarafta elde kalan etlerle yapılan çok ucuz üretim. Bir market zinciri çok ucuza döneri verebiliyor. Sektörün uzun yıllar emek verdiği biryerle getirdiği değerin imajını düşürüyor. Poşette satılan dönerlere Döner değil, Dönere benzeyen bir ürün ibaresi vermek daha iyi olur. Yalnız bunun içinde Döner üreticlerine iş düşüyor. Birlikte hareket edip karar almaları ve uygulamaları lazım. O da zor gözükmekle beraber, zaman içerisinde mümkün olabilir. 
Fuarlar, sektörel çalışmalar ve zorlu bir mevsime de başlandı. Tatil sona erdi. Başarılar diliyorum. Her şey gönlünüzce olsun.