Dönerciye yeni maliyetin adı GAZ

Havaya salınan sera gazlarının yoğunluğu nedeniyle dünyanın daha yaşanabilir olması, bizden sonra gelecek nesillere temiz bir dünya ve atmosfer bırakılabilmesi için dünya klima konferansında ülkelerin aldıkları kararlar neticesinde her geçen gün yeni uygulamaların hayata geçirilmesi çalışmaları yapılıyor.

Arabalarda kullanılan dizel motorların eskileri piyasadan çekilerek, yerine yenilerin ikame edilmesi ve bunun da teşviklerle desteklenmesi sayesinde hızla daha az havayı kirleten arabaların trafiğe çıkmasıyla salınan gazların da önüne geçilmiş oluyor.

Et ve döner işleyen tesislerin önünde ciddi bir maliyet artışı var

Döner üreticilerin kalbi konumunda olan şok dondurucu dolaplarının kullandığı gazlar, kademeli olarak piyasadan çekiliyor. 2020 yılında tamamen kullanılmayacak. Yeni tesis yapanlar ise yeni sistem gazlara göre ayarlanmış ve havaya daha az zararlı olanlardan kullanılacak. Resmi kurumlar, şimdiden uyarılara ve kontrollere başladılar. Avrupa Birliği ülkelerinde geçerli kurallara göre kullanılacak yeni gazların şu anda fiyatları da oldukça yüksek. Eski gaz kullanan soğutma sistemlerinin yalnız gazını değiştirmekle de bu olmuyor. Aynı zamanda motor basınç sistemi, döşenmiş olan boruların dayanıklılığı gibi bir sürü fark var. Birisi 20 bar civarında çalışabilirken, yeni sistem 30 bar basınçla çalışabilecek.

Bunun ne demek olduğunu ve aradaki farkı düşündüğümüzde netice ortaya çıkıyor. Mevcut sistemi ve gazı kullananların, gaz için ödedikleri miktar da kademeli olarak artacak. Çünkü eski gaz üretilmeyeceği için fiyatı da artacak. Üreticiler ya komple sistemi değiştirip ciddi bir yatırım yapacak (bu da işletmenin büyüklüğüne göre milyon avroya kadar çıkabilecek) ya da kademeli olarak bu geçişe kendini hazırlayacak. Halen kullanılan R404 gazının havaya saldığı gaz 2.800 civarında. Alternatif gazlar, 1.300 Hedefte ise CO2 gazı kullanmak ve bunun da 700-800 civarında olduğu biliniyor. Hava kirliliğine sebep olan aradaki büyük farkı ortadan kaldırmak için çok ciddi bir çalışma ve takip-kontrol sistemini kurmuş vaziyette Avrupa Birliği.

Maliyetlere yansıtmayan kaybedecek

Üreticilerin en büyük problemi artan maliyetleri müşterilerine yansıtamamaları. Ette zaman zaman ve kısa süreli artışların yaşandığını dikkate aldığımızda belki birbirini dengeleyebiliyordu ama bundan sonra ciddi faktörlerin devreye girdiğini görüyoruz. Et, soğutucu ve fosfatla ilgili çalışmaların getireceği ilave maliyetler.

Birlik ve beraberlik içinde yeniden asgari müştereklerde birleşerek yapılan yatırım ve verilen emeğin karşılığı alınmalıdır.